ناصر سراج رئیس سازمان بازرسی کل کشور در جریان همایش مدیران کل و سربازرسان سازمان بازرسی کل کشور و دیدار با سرپرست دفتر UNODC در تهران به مناسبت روزجهانی مبارزه با فساد، اظهار داشت: ثبت روزهایی خاص به نام هایی خاص در ایام سال، حکایت از نوعی نمادسازی و تلاش برای جلب توجه عمومی به رخدادی دارد که از دیگر حوادث و رخدادهای مشابه در آن ایام، از اهمیت بیشتری برخوردار است، چنین روزهایی در تقویم‌های ملی کشورها، فراوان هستند و یادآور حوادث تلخ و شیرین بسیاری می‌باشند که یک سرزمین با آن روبرو بوده است.
وی ادامه داد: اما گاهی اتفاق می‌افتد که وصف برخی ایام ، نمودی جهانی پیدا می‌کند و در تقویم همه ملت‌ها به‌عنوان روزی خاص برای رخدادی خاص به ثبت می‌رسد، چنین روزهایی بین‌المللی، حکایت از اهمیت یک پدیده، یک مسأله یا یک رخداد برای تمام مردم کره زمین دارد و توجهی جهانی و تلاشی همگانی را برای پرداختن به آن طلب می‌کند.
رئیس سازمان بازرسی خاطر نشان کرد: روز نهم دسامبر هرسال، روز جهانی مبارزه با فساد نام‌گرفته است و جمع شدن ما در این مکان همانند صدها اجتماع و گردهمایی دیگر در نقاط مختلف جهان برای بزرگداشت این روز ، نشانه‌ای از دغدغه مردم جهان نسبت به مسأله فساد ، افراد مفسد و روندها و ساختارهای فاسد یا فساد آور است .
وی یادآور شد: کارکنان سازمان بازرسی کل کشور ، ضمن گرامیداشت این روز و آرزوی موفقیت برای تمامی همکاران خود در سراسر کره زمین در مبارزه دشوار و پرخطر با فساد ، یک‌بار دیگر از پیمان جمعی خود برای پایداری در این راه و بکارگیری تجربه و دانش خویش، یاد می‌کنند، ما بخشی از ارتش بزرگ مبارزه با فساد هستیم که سودمندی پیروزی‌هایمان ، نه‌فقط برای یک ملت که برای تمام ساکنان زمین خواهد بود.
وی خطاب به همکاران خود گفت: مبارزه با فساد اگرچه محدود به یک روز نمی‌شود اما این روز می‌تواند مروری کوتاه بر آنچه انجام‌شده و نگاهی دوباره به آنچه در مسیرش قرارگرفته‌ایم، باشد، ما کارکنان سازمان بازرسی کل کشور، این افتخار را داریم که در روز جهانی مبارزه با فساد اعلام نماییم با تلاش های خویش توانسته‌ایم گام‌های عملی، تجربی و علمی قابل‌بیانی را برداریم و به تجربه‌هایی قابل‌انتقال به دیگران در این زمینه دست‌یابیم.
سراج افزود: شاید بزرگترین دستاورد ما در این زمینه در طی سال‌های گذشته ، دستیابی به یک شناخت ارزشمند و کلان باشد، شناختی که می‌تواند منشأ تحولات بزرگ و تأثیرات عمیق بوده و به کار مقابله با فساد ، شتابی قابل‌توجه ببخشد، این شناخت به‌عنوان محصول کار یک سازمان تخصصی مانند بازرسی کل کشور عبارتست از این‌که مبارزه با فساد همانند یک جنگ نظامی، نیازمند استراتژی، تاکتیک، برنامه، ساختارهای مناسب و افرادی کارآزموده در خطوط مقدم ، میانی و پشت جبهه است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، ازآنجایی‌که فساد، پدیده‌ای ثابت و بی‌تغییر نیست، بلکه به‌شدت پویا، متحرک و به‌روز شونده است، لذا استراتژی‌ها، تاکتیک‌ها و برنامه‌ها نیز باید به‌تناسب آن ، دایماً در حال به‌روز شوندگی و پویایی باشند .
سراج تأکید کرد: شاید زمانی تصور بر این بود که مبارزه با فساد ، کاری همانند دیگر کارها با ویژگی‌های خاص خود است و لذا تفاوت چندانی با فعالیت‌های دیگر ندارد، اما امروز به یمن تجربه‌های داخلی و تجربه و دانش بین‌المللی، این شناخت به دست آمده که مقابله با فساد، یک کار پیچیده، مستمر، اطلاعات ـ بنیان و دانش ـ محور است و این ویژگی‌ها، آن را به عرصه فعالیتی منحصربه‌فرد تبدیل کرده است.
وی در ادامه بسته شناختی و تجربی مبارزه با فساد در ایران را تشریح کرد و متن آن را منتشر کرد.
در ادامه متن این بسته را می خوانید:
1ـ وجود اراده و خواست واقعی مسئولان برای مقابله با فساد
تقریباً در تمامی تجربه‌های جهانی در مبارزه با فساد و مفسدان، از اراده و خواست واقعی مسئولان به‌عنوان اولین و مهمترین پیش‌نیاز یک مبارزه واقعی یاد می‌شود، بدون وجود اراده واقعی، همه‌چیز، رنگ و بویی ظاهری به خود می‌گیرد و پای خود را از مرز تبلیغات جلوتر نمی‌برد، در جمهوری اسلامی ایران، مسئولان ارشد نظام به مناسبت‌های مختلف از میل باطنی و اراده واقعی خود در لزوم مبارزه جدی با مفاسد بویژه در حوزه‌های اقتصادی و اداری سخن گفته‌اند. رهبر معظم انقلاب اسلامی چه در فرامین و دستورالعمل‌های راهبردی خود از جمله فرمان 8 ماده‌ای و چه در اشارات و ارشادات موردی خویش به کرّات از این انتظار و خواسته عمومی از مسئولان کشور و برنامه ریزان و مجریان پرده برداشته‌اند، وی از مردد نشدن مسئولان مبارزه با فساد و شناسایی نقاط آسیب و همچنین پرهیز از رفتار شعاری ، تبلیغاتی و تظاهر گونه به‌عنوان مواردی پراهمیت در هر مبارزه‌ای با فساد یادکرده‌اند، از سوی دیگر ، حضرت آیت الله آملی لاریجانی ریاست محترم قوه قضاییه نیز با تأکید فراوان بر ارزش‌های اخلاقی و لزوم حفظ و تقویت آن در مبارزه با فساد ، این عنصر را عاملی دانسته‌اند که بدون آن ، حتی سازوکارهای نظارتی قوی نیز ، چهره‌ای ظاهری پیدا خواهند کرد، روسای دیگر قوا نیز به مناسبت‌های مختلف ، نه صرفاً در کلام بلکه دربرداشتن گام‌های عملی ، علاقه‌مندی و اراده خود برای وارد شدن در مبارزه‌ای جدّی و واقعی با فساد را ابراز نموده‌اند .
2ـ حرکت به سمت شفافیت و ارزش بخشی به آن
از دیگر تجربه‌های مهم جهانی بویژه در سه دهه گذشته، مطرح‌شدن بحث شفافیت به‌عنوان یکی از کلیدهای اصلی و بلکه شاه‌کلید مقابله با فساد است، فساد با همه ویژگی‌هایش، نیازمند وجود محیطی مناسب و مساعد برای بروز و ظهور می‌باشد و محیط‌های سایه‌روشن، پر ابهام و مه‌آلود با تصاویر مات و غیر شفاف، مناسب‌ترین زمینه‌های ظاهر شدن فساد و عملکرد آن هستند، از آن جایی‌که شفاف‌سازی، عنصری اصلی در مبارزه با فساد محسوب می‌شود، لذا مخالفت‌های پنهان و آشکار با آن نیز فراوان است زیرا به هر میزان که محیط از روشنایی بیشتری برخوردار باشد، از احتمال پنهان‌کاری‌ها و کج‌روی‌ها کاسته خواهد شد .
3ـ رویکرد چند وجهی و چند نهادی
از دیگر تجربه‌های مهم جمهوری اسلامی ایران که آمیزه‌ای از تجربه‌های شخصی در کنار تجارب جهانی و بین‌المللی است، این‌که مبارزه با فساد، جریانی نیست که بتوان آن را صرفاً با یک‌نهاد مبارزه‌گر به انجام رساند، پیچیدگی فساد و روابط گسترده آن در حوزه‌های مختلف اجتماعی و اقتصادی که آن را به معضلی چندوجهی تبدیل کرده است، برخوردی چندوجهی و چندنهادی را نیز طلب می‌نماید. این کار، اگرچه کاری پرهزینه، زمان‌بر و نیازمند هماهنگی‌های بسیار زیاد و مشکل است و کارکرد برنامه‌ریزی‌شده دستگاه‌های نظارتی در کنار دیگر دستگاه‌ها را طلب می‌کند اما راهی است که جمهوری اسلامی ایران بیش از یک دهه به آزمون آن پرداخته و البته درکنار کاستی‌های موجود، به دستاوردهای قابل‌توجه در آن نیز رسیده است. این چند نهادی بودن، گاه پا را از مرزهای ملی نیز فراتر می‌گذارد و در مواردی همچون استرداد مجرمان، بحث‌های مربوط به تابعیت مضاعف مفسدان و تجربه‌های علمی و آموزشی، نیازمند همکاری‌های بین‌المللی است.
4ـ وضع و اصلاح قوانین
از دیگر عناصر مهم و موفقیت آفرین در کار مقابله با فساد، مرور بر وضعیت قوانین موجود و یافتن کاستی‌ها، نقص‌ها و ابهام‌ها در این زمینه است. اصلاح قوانینی که بیم آن می‌رود زمینه‌ساز بروز فساد باشند یا نبود قوانین اثربخش که راه را برای ارتکاب اعمال مجرمانه باز نگه می‌دارند، از تجربه‌های مهم مبارزاتی جمهوری اسلامی ایران در مقابله با فساد است. به همین منظور، قوه مقننه به‌عنوان دستگاه اصلی وضع قوانین درکنار قوای مجریه و قضائیه که می‌توانند پیشنهادهای وضع قوانین مورد نیاز را به این قوه تقدیم نمایند، به کمک مراکز پژوهشی خویش به کار بازنگری، پیشنهاد و اصلاح قوانین مقابله با مفاسد بویژه در حوزه اقتصادی پرداخته‌اند که امیدبخش تقویت و کارآمدی این مورد در آینده‌ای نه‌چندان دور خواهد بود .
5ـ اصلاح ساختارها و رویه‌ها
بدون شک وجود قوانین خوب ، بدون وجود ساختارهای مناسب و رویه‌های مطلوب ، جمله‌ای ناقص و کم معنا می‌باشد . ساختارهای مناسب ، هدایت‌کننده فعالیت‌ها به سمت اهداف هستند و رویه‌های مطلوب، سرعت این کار را دوچندان می‌کنند. ساختارهای فساد ساز، رویه‌های فاسد را به دنبال خود خواهد آورد و این دو در کنار یکدیگر، دست و پای بهترین قوانین را هم می‌بندند و مصمم‌ترین مجریان را به افرادی با کارایی اندک تبدیل می‌کنند .
از سوی دیگر، ساختارهای نامناسب در اثر ماندگاری، پایه‌هایی سخت پیدا می‌کنند که کار اصلاح، ترمیم یا برداشتن آنها را ازنظر روانی نیز با مشکل مواجه می¬نمایند. به همین خاطر، از دست ندادن زمان در اصلاح ساختارها و رویه‌ها در کنار پرهیز از شتابزدگی¬های کم منطق، ازجمله تجربه‌هایی است که جمهوری اسلامی ایران در طی یک دهه گذشته، تأکیدی بیشتر را بر آن نهاده است. عرصه ساختارها از دیگر عرصه‌هایی است که تجربه‌های بین‌المللی دریافتن مدل‌های قابل‌بررسی، کمک قابل‌توجهی به آن می‌نماید .
6ـ همکاری با نهادهای بین‌المللی
امروزه نهادهای بین‌المللی مانند یو . ِان . اُ . دی . سی (UNODC)، سازمان شفافیت بین‌الملل ، آمبودزمان جهانی و آسیایی و نهادهای دیگر فعال در عرصه مقابله با فساد در سطح بین‌المللی، مراجع مطلوبی برای تبادل تجارب، داده‌های واقعی، آمارهای راهگشا و پیشنهادهای کاربردی هستند که تقویت همکاری میان آنها، نه‌تنها به آشنایی با دستاوردهای فردی و جمعی در سطح جهان می‌انجامد بلکه امکان اجرای برنامه‌های مشترک در مقابله با فساد را نیز افزایش می‌بخشد .
قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران و سازمان بازرسی کل کشور به‌عنوان نهاد پیشرو در مبارزه با فساد، در اجرای برنامه راهبردی خویش در قالب افزایش میزان همکاری‌ها و تبادلات بین‌المللی در طی سال‌های گذشته، زمینه‌ای مناسب برای شناخت خواسته‌ها و دغدغه‌های مشترک و همچنین تبادل تجربه‌های موفق در مبارزه با فساد در سطوح ملی و فراملی را فراهم آورده است. این تبادلات، ما را با روش‌های بکارگرفته شده از سوی همکارانمان در دیگر کشورهای جهان در مبارزه با فساد آشنا می‌سازد.
7ـ تقویت حوزه‌های دانشی و شناختی
جمهوری اسلامی ایران با آگاهی از این مهم که مبارزه با فساد ، نیازمند پشتوانه‌های معرفتی و شناختی است، با تقویت بنیان‌های دانشی در این زمینه از جمله ایجاد رشته‌هایی دانشگاهی و ایجاد آکادمی آمبودزمان آسیایی، گامی اساسی در استحکام بخش‌های نظری مقابله با فساد را برداشته است . از سوی دیگر ، تشویق و ترغیب دانشگاه‌ها برای ورود در این عرصه و هدایت دانشجویان دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا به انجام تحقیقات خود در زمینه‌های مرتبط با فساد، حتی اگر تأثیرات عملی فوری و آشکار هم نداشته باشد، فی‌نفسه به‌عنوان درگیر کردن بخش علمی جامعه با این حوزه، از ارزشی والا برخوردار است. افزایش شمار پایان‌نامه‌ها، کتاب‌ها، مقالات و تحقیقات در کنار برگزاری دوره‌های آموزشی دانشگاهی و دستگاهی، نشانه‌ای امیدبخش از ورود در مرحله‌ای جدید برای مبارزه با فساد است .
رئیس سازمان بازرسی کل کشور در نهایت همکاران خود را خطاب قرار داد و گفت: بر کسی پوشیده نیست که مبارزه با فساد، کاری سخت و طاقت فرساست. کاری است که به افرادی توانا باانگیزه بالا، مهارت، تجربه، دانش، تقوا، چشم سیری و پاکدستی نیازمند است. ما در این سازمان و در قوه قضاییه به‌عنوان بخشی از مجموعه مقابله‌کنندگان با فساد در سطح ملی و بخشی از خانواده جهانی مقابله‌کنندگان با فساد، ضمن گرامیداشت دوباره 9 دسامبر به‌عنوان روز نمادین مقابله با فساد و ارج نهادن بر تلاش‌های همکاران خود در سراسر جهان، موفقیت و پیروزی همگان را در این راه از خداوند متعال آرزو داریم .
وی ادامه داد: ما اطمینان داریم که مقابله با فساد، راهی طولانی و پرخطر است اما قاطعانه در این راه گام بر می داریم و از هیچ تلاشی در این زمینه برای رسیدن به جامعه ای پاک دریغ نمی ورزیم .
انتهای پیام/
ارسال نظر
آخرین اخبار
نیازمندیها
مطبوعات و خبرگزاریها