از روسیه تا چابهار؛ راهبرد هوشمند ایران در پرتاب ماهواره

حسن سالاریه؛ رئیس سازمان فضایی ایران در پاسخ به این پرسش که چگونه ایران با راه‌اندازی پایگاه فضایی چابهار می‌تواند پرتاب‌های منطقه‌ای را انجام دهد در حالی که در چند مأموریت اخیر از پرتابگرهای خارجی استفاده کرده است، گفت: استفاده از پرتابگرهای خارجی یک امر کاملاً شناخته‌شده، رویه ای عادی در حوزه های فضایی در جهان است.

وی گفت: ماهواره‌سازها، بسته به امکان پرتاب در کشور خود یا سایر کشورها، از ظرفیت‌های موجود در دنیا استفاده می‌کنند. به‌عنوان نمونه، روسیه تاکنون پرتاب های زیادی را برای کشورهای گوناگون انجام داده و ماهواره‌های بسیاری را در مدار قرار داده است.

وی افزود: یکی از دلایل فنی این موضوع آن است که گاهی مدارهایی که برای قرارگیری یک ماهواره در نظر گرفته می‌شوند، از طریق پرتابگر خارجی دسترسی ساده‌تر و سریع‌تری دارند. برای مثال، ماهواره‌های «پارس 1»، کوثر و «هدهد» نیاز به قرارگیری در مدار خورشیدآهنگ داشتند و از پرتابگر خارجی استفاده کردیم؛ و دسترسی به آن مدارها، از داخل کشور در شرایطی که هنوز پایگاه چابهار فعال نشده، میسر نیست و این وضعیت در پرتاب‌های دیگر کشورها نیز رایج است.

رئیس سازمان فضایی ایران تصریح کرد: ظرفیت پرتاب‌های داخلی ما نیز خوب است، اما برای آنکه فرآیند توسعه ماهواره‌ها سریع‌تر باشد و تعداد بیشتری ماهواره در مدار قرار دهیم، در کنار استفاده از پرتابگرهای داخلی، از ظرفیت پرتابگرهای خارجی هم بهره می‌بریم. این انتخاب منجر به رشد سریعتر صنعت فضایی کشور می‌شود و یک تصمیم فنی برای افزایش تعداد و تنوع مأموریت‌هاست.

سالاریه درباره مزیت‌های پایگاه فضایی چابهار توضیح داد: این پایگاه امکان دسترسی به مدارهایی با شیب‌های مختلف بین حدود 40 تا 100 درجه را فراهم می‌کند و ما می‌توانیم ماهواره‌ها را در مدارهای متنوع قرار دهیم. یکی از مهم‌ترین این مدارها، مدار خورشیدآهنگ است که مزایای فراوانی برای ماهواره‌ها دارد و از طریق پایگاه چابهار قابل دستیابی خواهد بود. بدین ترتیب، راه‌اندازی پایگاه چابهار بخشی از نیاز کشور به دستیابی به مدارهای با شیب‌های مختلف را برطرف می‌کند.

وی ادامه داد: حتی با وجود پایگاه چابهار، ما همچنان از ظرفیت پرتاب‌های خارجی نیز استفاده خواهیم کرد تا تعداد ماهواره‌های بیشتری را در مدار قرار دهیم. همچنین، وجود این پایگاه می‌تواند موجب رونق پرتاب‌های بین‌المللی شود، چرا که بسیاری از ماهواره‌سازها تمایل دارند ماهواره‌های خود را در مدارها و شیب‌هایی قرار دهند که از طریق پایگاه‌های موجود در کشورشان قابل دستیابی نیست یا گران تمام می‌شود و پایگاه چابهار این امکان را فراهم می‌کند.

سالاریه تأکید کرد: برای موضوع منظومه‌سازی ماهواره‌ای، انتخاب مدارهای مختلف ضروری است و پایگاه چابهار این قابلیت را در اختیار ما قرار می‌دهد. افزون بر این، برقراری ارتباطات بین‌المللی در حوزه پرتاب و سایر عرصه‌های فضایی یک مزیت مهم برای کشور محسوب می‌شود، چرا که امکان یادگیری و کسب تجربه از کشورهایی که در صنعت فضایی از ما جلوتر هستند را فراهم می‌کند.