عدم پایبندی ایران به روح برجام تفسیر آمریکایی‌ هاست و بهانه‌ ای بیش نیست. اخیرا کنگره آمریکا تحریم‌هایی را علیه ایران در سه مورد حقوق بشر، سیستم موشکی و حمایت از آنچه آمریکایی‌ها حمایت از تروریسم می‌دانند، علیه ایران وضع کرده است.

ظاهرا تحریم‌ها تنها موارد نام برده را شامل خواهد شد. چون تحریم اخیر مربوط به مسائل موشکی ‌است و اشخاصی در این رابطه دچار محدودیت‌ هایی شده‌اند. اما برخی نیز اعتقاد دارند هرچند تحریم‌های جدید آمریکا عناوین متفاوتی دارد، اما در هرحال وجاهت حقوقی ندارد و آمریکا به ‌جای وضع این‌گونه تحریم‌ها که وجاهت قانونی ندارد باید تحریم‌های ناشی از پرونده هسته‌ ای که براساس توافق وین برداشته شده است را لغو کند و با عدم لغو این محدودیت‌ ها آمریکا عملا به تعهد خود در مقابل برجام و ایران پایبند نبوده است.

تحریم‌ های آمریکا تا حدودی بر تصمیمات کشورهای اروپایی در ارتباط با ایران اثر می‌گذارد. باید دید اتحادیه اروپا در مقابل تحریم‌ های آمریکا علیه ایران چه موضعی را در پیش خواهد گرفت. هر چند اروپایی‌ها دارای تحریم‌ های یک جانبه غیرمضاعف هستند. از سوی دیگر آنها به برجام مانند یک تعهد بین‌ المللی نگاه می‌کنند و به آمریکا معترضند. حال باید دید چه واکنشی در مقابل تحریم‌ های جدید خواهند داشت.البته شرکت‌ های تجاری بین‌المللی همواره به دنبال سود خود هستند و با توجه به دید نه چندان مثبت اتحادیه اروپا در مورد ترامپ این امید وجود دارد که موضع اروپایی‌ها علیه آمریکا موضع جدی باشد و تحریم‌ های یک جانبه مضاعف کاربرد جدی نداشته باشد.

** سه گزینه ترامپ در مواجهه با برجام
«استفان والت» استاد روابط بین الملل دانشگاه هاروارد معتقد است: هیچ علتی برای باور کردن انتقادهای اعضای دولت ترامپ از برجام وجود ندارد و مدرک سازی علیه برجام، دروغ بزرگی است.تصور کنید به 1948میلادی برگشته ایم. فرض کنیم، جوزف استالین پیشنهاد داده تلاش های اتحاد جماهیر شوروی برای توسعه سلاح های هسته ایش را تا پانزده سال دیگر متوقف کند. فرض کنید در بخشی از این توافق، او با ورود بازرسان سازمان ملل به اتحاد جماهیر شوروی موافقت کند و همه تأسیسات هسته ای خود را تحت نظارت آن ها درآورد.

همچنین فرض کنید او به مقام های سازمان ملل گفته، در صورتی که آن ها دلایل معتبری برای اثبات سوءظن خود به فعالیت های ممنوعه در هر جا داشته باشند، می توانند از سایر تأسیسات شوروی (نظامی-غیرهسته ای) بازرسی کنند.حتی در پیشنهاد جالب دیگری، تصور کنید استالین گفته، حاضر است بخش چشمگیری از اورانیوم ذخیره شده شوروی که تا الان جمع آوری و تولید شده است را کنار بگذارد. در عوض، او چه چیزی را می خواست؟ تنها تعدادی امتیازات اقتصادی برای کمک به بازسازی اقتصاد جنگ زده شوروی.

از سوی دیگر، فرض کنید استالین بر ظرفیت غنی سازی برای مقاصد صلح آمیز پافشاری کند. فرض کنید او به روشنی گفته است که نمی خواهد ارتش سرخ را از اروپای شرقی عقب براند و یا تلاش ها برای گسترش کمونیسم به سایر نقاط جهان را متوقف کند. به طور خلاصه، جنگ سرد ادامه خواهد یافت اما اتحاد جماهیر شوروی تا زمانی که این توافق پابرجاست، به سمت سلاح هسته ای نخواهد رفت.دلیل نیز روشن است، چون این توافق باعث می شد شوروی حداقل تا سال 1960 به سلاح هسته ای دست پیدا نمی کرد و بسیار غیرمحتمل به نظر می رسید که مسکو همه ما را با یک آزمایش نمایشی ناگهانی غافلگیر کند. حداقل، این توافق باعث می شد که مدت زمان هشدار در رابطه با تلاش شوروی برای رقابت و توسعه توانمندی برای ساخت بمب را افزایش می داد.

با اطمینان باید گفت که سناریوی پیش بینی شده در بالا، تقریبا غیر قابل تصور است. با وجود این، به ما یادآوری می کند که تجدیدنظر در معاهده هسته ای با ایران چقدر عجیب و غریب، کوته بینانه و غیر واقعی است. در حقیقت، ایران اساسا با همان شرایطی که من در بالا ذکر کردم موافقت کرده و باعث شده است که احتمالا ایران از تبدیل شدن به یک دولت دارای سلاح هسته ای فعال برای حداقل پانزده سال منع شود. با این حال، هرچند این معامله بسیار به نفع آمریکا و همپیمانان منطقه ای اصلی اش است، منتقدان همچنان در حال ضربه زدن به آن هستند.